مانیتورینگ شبکه، که به آن مدیریت شبکه نیز میگویند، عمل نظارت مستمر بر یک شبکه کامپیوتری برای شناسایی هرگونه مشکل یا خرابی جهت اطمینان از عملکرد روان شبکه است. از نظر فنی، مانیتورینگ شبکه را میتوان به عنوان زیرمجموعهای از مدیریت شبکه در نظر گرفت، اما این دو در عمل معادل یکدیگر در نظر گرفته میشوند.
مانیتورینگ شبکه انواع دادهها ، مانند روترها، سوییچها، فایروالها، متعادلکنندههای بار و حتی نقاط پایانی، مانند سرورها و ایستگاههای کاری را از یک شبکه کامپیوتری جمعآوری و گزارش میکند. دادههای جمعآوری شده برای شناسایی انواع مشکلات شبکه فیلتر و تجزیه و تحلیل میشوند. این مشکلات میتواند شامل موارد زیر باشد:
سیستم های مانیتورینگ شبکه شامل ابزارهای نرمافزاری و سختافزاری است که میتواند جنبههای مختلف یک شبکه و عملکرد آن مانند ترافیک، استفاده از پهنای باند و زمان آپدیت را ردیابی کند. همچنین این سیستمها میتوانند دستگاهها و سایر عناصری را که با شبکه در ارتباط است را شناسایی و عملکرد آنها را بهروزرسانی کند. با اینحال مزایای این سیستم مدیریت نظارت شبکه تنها به این موارد خلاصه نمیشود و برخی از ویژگیهای کلیدی آن عبارتند از:
برای راه اندازی مانیتورینگ شبکه ابتدا باید پروتکل موردنظر خود را براساس دستگاه و سرور مشخص کنید. بهطورکلی پروتکلهای اصلی راهاندازی مانیتورینگ شبکه شامل 5 مدل هستند که عبارتند از:
با اینحال دو مدل SNMP و WMI رایجترین نوع پروتکل برای راهاندازی مانیتورینگ شبکه هستند. پس از راهاندازی پروتکل به سادگی با ارائه یک نام کاربری و رمزعبور از طریق LDAP یا Active Directory احراز هویت در دستگاه انجام میشود.
پس از آن باید پیکربندی پروتکل را انجام دهید. سوئیچهای شبکه، روترها، هاب ها و چاپگرها بهطورمعمول بر روی پروتکل SNMP فعال هستند، اما بههر دلیلی دستگاهها روی پروتکلها شناسایی نشدهاند باید آنها را تنظیم کنید.
پس از این مرحله نرمافزار مانیتورینگ شبکه دلخواهتان را دانلود و آن با استفاده روی یک نرمافزار ماشین مجازی نصب کنید تا بتوانید از هر جایی به ادمین و مدیریت دسترسی داشته باشید. پس از نصب برنامه دلخواه در قسمت داشبورد برنامه تنظیمات دلخواه مانند بالا رفتن دمای CPU از یک میزان، کند شدن ترافیک شبکه، عدم ارسال هشدارهای بیمورد و … را فعال یا غیرفعال سازید.
همانطور که انسانها در اموری همچون تحصیل، کار و رانندگی قواعد مشخصی دارند، شبکههای کامپیوتری نیز برای انجام کارهای مختلف از قواعد خاصی پیروی میکنند که به آنها پروتکل گفته میشود. پروتکلها فرمت و نحوه ارسال و دریافت دادهها بین تجهیزات مختلف شبکه و نیز نحوه پردازش دادهها را تعیین میکنند. برخی از پروتکلهای رایج در مانیتورینگ شبکه عبارتند از:
پروتکل WMI به مدیران شبکه کمک میکند تا تجهیزات مبتنی بر سیستمعامل ویندوز را در شبکههای توزیعشده پایش و مدیریت کنند. پروتکل WMI را هم میتوان ایجنتمحور و هم بدون ایجنت پیادهسازی کرد.
بخشی از پروتکل TCP/IP است. با استفاده از پروتکل SNMP، تجهیزات ساخت شرکتهای مختلف میتوانند اطلاعات را بین یکدیگر به اشتراک نهند. پروتکل SNMP نیز مانند IPFIX، به محصولات شرکت خاصی منحصر نیست. لذا با تجهیزات ویندوزی، یونیکسی و لینوکسی سازگار است.
پروتکل Cisco Discovery Protocol یا بهاختصار CDP را شرکت سیسکو طراحی کرده است. این پروتکل اطلاعات را بین تجهیزات تحت شبکه سیسکو که به هم لینک مستقیم دارند به اشتراک مینهد.
پروتکل IPFIX، اطلاعات جاری را از روترها، سوئیچها و دیگر تجهیزات شبکه گردآوری میکند. این اطلاعات برای مانیتورینگ شبکه به کار میرود. پروتکل به محصولات شرکت خاصی منحصر نیست.
پروتکل JFlow، اختصاصی شرکت جونیپر است و برای مانیتورینگ شبکه و نظارت بر روترها و سوئیچهی این شرکت به کار میرود.
واقعیت این است که ابزار مانیتورینگ شبکه، به بهبود راندمان تجهیزات شبکه و ارتقای عملکرد شبکه کمک میکند. تشخیص خطا و اعمال بهینهسازیها برای کسبوکارهایی که به شبکه وابسته هستند، اهمیت بالایی دارد. به همین دلیل، آشنایی با بهترین ابزارهای مانیتورینگ شبکه، این امکان را به شما میدهد هرگونه تهدید را از قبل شناسایی کنید و بهطورکلی، بازده کلی شبکه را بالا میبرد. در ادامه، بهترین ابزارهای مانیتورینگ شبکه را معرفی میکنیم:
PRTG یکی از ابزار های مانیتورینگ شبکه و مدیریت شبکهها و سرورها و دستگاههای مختلف است. این نرمافزار را شرکت Paessler AG توسعه داده است و امکان نظارت متریکهای مختلف مانند پهنای باند، فضای دیسک، CPU و حافظه را فراهم میکند. برخی از ویژگیهای این نرمافزار عبارتاند از:
PRTG بهمدد پروتکلهای ارتباطی مانند SNMP ،WMI ،NetFlow و… قدرت مانیتورینگ سریع و دقیقی دارد. همچنین، میتواند خطاها و اختلالها را در سیستم تشخیص دهد و درصورت شناسایی خطا، آن را بهطورخودکار به مدیر شبکه اعلام میکند.
دیگر مزیت مهم این نرمافزار آن است که از رابط کاربری ساده و کارآمدی برخوردار است و امکان مانیتورکردن سریع و آسان شبکه را برای کاربران فراهم میکند. علاوهبراین، میتواند نمودارهای تحلیلی ترسیم و با آنها به مدیران شبکه در تحلیل و بررسی اطلاعات کمک فراوانی کند.
PRTG میتواند از انواع دستگاهها و سیستمعاملهای مختلف پشتیبانی کند. این نرمافزار قابلیت اتصال به سایر ابزارهای مانیتورینگ و پشتیبانی ازجمله Slack و Microsoft Teams را دارد.
کاربران با استفاده از نسخه رایگان این نرمافزار میتوانند تا ۱۰۰ متریک را بهرایگان دریافت کنند؛ اما برای استفاده از متریکهای بیشتر و امکانات پیشرفتهتر، باید نسخه پولی را تهیه کنند.
بهدلیل سهولت استفاده از نرمافزار PRTG و راهاندازی و پیکربندی بسیار آسانش، این نرمافزار برای بسیاری از مخاطبان گزینه مناسبی خواهد بود؛ حتی کسانی که دانش فنی اندکی دارند.
SolarWinds یکی از بهترین ابزار های مانیتورینگ شبکه و مدیریت شبکه است که بهکمک مدیران شبکه میآید تا بر عملکرد سیستمهای خود بهطورمداوم نظارت و مشکلاتی مانند قطعی سیستم، کاهش عملکرد، محدودیت منابع و ویروسها را بهسرعت شناسایی و برطرف کنند. تعدادی از ویژگیهای نرمافزار SolarWinds ازاینقرارند:
Nagios ابزار مانیتورینگ شبکه و نظارت بر شبکه متنبازی است که میتواند بهطورخودکار و در بازههای زمانی مشخص، برای مشکلاتی مانند کاهش کارایی و خطا هشدار دهد. همچنین، نرمافزار ناگیوس ویژگیهای دیگری مانند اعلانهای خودکار و گزارشهای پیشرفته را برایتان بهارمغان میآورد. درادامه، به دیگر ویژگیهای این نرمافزار مانیتورینگ شبکه اشاره میکنیم:
Nagios برای مانیتورینگ بخشهایی ازجمله پهنای باند و فضای دیسک و فعالیت CPU بهترین گزینه است و درصورت شناسایی مشکلات، هشدارهای مرتبط با این مشکلات را برای مدیران سیستم و شبکه ارسال میکند. Nagios برای پایش سیستم اغلب از پروتکلهای SNMP ،NRPE ،SSH و HTTP استفاده میکند.
یکی از ویژگیهای مهم Nagios این است که از قابلیت پیکربندی و سفارشیسازی چشمگیری برخوردار است. با استفاده از Nagios، کاربران میتوانند بهدلخواه برنچها (شاخهها)، هشدارها، پروفایلها و… را پیکربندی کنند.
Nagios از ابزارهای پیشرفتهای مانند تشخیص خودکار مشکلات، رفع خطاها، پیشبینی نیازمندیهای سیستمی و مدیریت پروفایل کاربران برای تنظیم اطلاعات مدنظر و پیشفرضهایی برای مانیتورینگ استفاده میکند. همچنین، با ابزارهای زیادی مانند Slack و PagerDuty میتواند کار کند.
ابزار مانیتورینگ شبکه OpManager یا ManageEngine OpManager یکی از ابزارهای جامع نظارت بر شبکه است که امکان نظارت بر سلامت شبکه را بهصورت زنده دراختیارتان میگذارد. OpManager از رویکرد مبتنیبر وب برای ارائه گزارشها و مانیتورینگ و از ابزارهای مختلفی برای نظارت بر پارامترهای شبکه (همچون پهنای باند و فضای دیسک و فعالیت CPU) بهره میبرد. OpManager نرمافزار قدرتمند و پرکاربردی است که برای مانیتورینگ و مدیریت شبکهها و سرورها استفاده میشود. دیگر ویژگیهای این نرمافزار بدینشرحاند:
OpManager از قابلیتهای پیشرفتهای مانند تشخیص و رفع خطاها، پیشبینی نیازمندیهای سیستمی و مدیریت پروفایل کاربران برای تنظیم اطلاعات مدنظر و پیشفرضهایی برای مانیتورینگ استفاده میکند.
نرمافزار OpManager میتواند با طیف وسیعی از ابزارها مانند ServiceNow و JIRA یکپارچه شود. OpManager با ارائه گزارشهای مفصل و ساده برای مدیران شبکه، به آنان کمک میکند تا مشکلات سیستم را بهدقت شناسایی و از راهحلهایی برای رفع آنها استفاده کنند. این نرمافزار از ابزارهای پیشرفته امنیتی نیز بهره میبرد که به کاهش خطرهای امنیتی در سطح سیستمها منتهی میشود.
Zabbix از جمله نرمافزارهای مانیتورینگ شبکه و سرور است که برای نظارت بر عملکرد سیستمهای IT و شبکههای سازمانی استفاده میشود. با کمک این نرمافزار میتوانید وضعیت سرورها، شبکهها، برنامههای کاربردی، دستگاههای شبکه و سایر عناصر سیستم را بهصورت زنده مشاهده کنید. دیگر ویژگیهای نرمافزار زبیکس عبارتاند از:
Zabbix میتواند اطلاعات را از منابع مختلف مانند سرورهای ویندوزی و لینوکسی، دستگاههای شبکه، برنامههای کاربردی و سرویسهای وب جمعآوری کند. با جمعآوری این اطلاعات، میتوانید دقیقاً مشکلات و خطاهای سیستم را شناسایی کنید و در اسرع وقت به آنها پاسخ دهید.
یکی از ویژگیهای اصلی نرمافزار Zabbix به عنوان ابزار مانیتورینگ شبکه، توانایی آن در نظارت بر شبکههای پیچیده با هزاران دستگاه و رابط است. همچنین، زبیکس با طیف وسیعی از ابزارها مانند Slack و PagerDuty میتواند کار کند. داشبوردهای تنظیمشدنی این نرمافزار به شما امکان میدهد تا بر سلامت شبکه خود بهصورت زنده نظارت کنید و گزارشهای دقیقی از عملکرد شبکه ازجمله استفاده از پهنای باند و دردسترسبودن سرور را ببینید.
از دیگر قابلیتهای Zabbix میتوان به مدیریت و پیکربندی آسان، پشتیبانی از پروتکلهای مختلف مانند SNMP ،JMX ،SSH و Telnet، امکان شخصیسازی گزارشها، اعلانهای تلفنی و ایمیلی درصورت بروز خطا و درنهایت هشداردهی خودکار بهدلایلی ازجمله افزایش ترافیک شبکه یا کاهش پهنای باند اشاره کرد.
NetFlow Analyzer یک ابزار مانیتورینگ شبکه است که برای جمعآوری و تجزیهوتحلیل دادههای NetFlow ،sFlow ،J-Flow و IPFIX استفاده میشود. این ابزار به مدیران شبکه کمک میکند تا مشکلات شبکه را دقیقاً شناسایی و عملکرد شبکه را ارزیابی کنند. ویژگیهای دیگر این نرمافزار مانیتورینگ شبکه ازاینقرارند:
با استفاده از NetFlow Analyzer میتوانید وضعیت ترافیک شبکه، پهنای باند استفادهشده، کاربران و دستگاههایی که از شبکه استفاده میکنند و دسترسی به نوع و تعداد ترافیک در هر پورت شبکه را بررسی کنید. این ابزار امکان تحلیل ترافیک شبکه را باتوجهبه پروتکلهای مختلف و مبدأ و مقصد آدرسهای IP نیز فراهم میکند.
در NetFlow Analyzer، میتوانید بهسادگی گزارشهایی را ایجاد کنید که اطلاعات کاملی از کاربران و دستگاههایی که در شبکه حضور دارند و میزان ترافیکی که از پهنای باند استفاده میکنند و ترافیک شبکه در ساعات مختلف را نمایش میدهند.
NetFlow Analyzer از قابلیت نمایش زنجیره وقایع (Event Chaining) پشتیبانی میکند که به شما کمک میکند تا درصورت وقوع هر مشکل، بهسرعت دلیل آن را پیدا کنید. گفتنی است این ابزار از تحلیل رفتار سیستمهایی که در شبکه شما حضور دارند، بهمنظور شناسایی مشکلات امنیتی استفاده میکند.
یکی دیگر از ویژگیهای کارآمد NetFlow Analyzer، داشبوردهای تنظیمشدنی آن است که امکان مانیتور پهنای باند شبکه را بهصورت زنده برای کاربر فراهم میکند.
NetFlow Analyzer با طیف وسیعی از ابزارها مانند ServiceNow و JIRA میتواند کار کند.
شرکت ارتباطات شبکه لاوین به شماره ثبت 420103 در آذرماه سال 1390 در اداره ثبت شرکت ها با موضوع ارائه راه کارهای فناوری اطلاعات و ارائه خدمات پشتیبانی شبکه های کامپیوتری در تهران به ثبت رسید. در ادامه توانستیم خدمات دیگری چون دیجیتال مارکتینگ و طراحی وب سایت و همچنین طراحی و اجرای دوربین های مداربسته را نیز به زنجیره خدمات خود بیفزاییم، و اکنون با بیش از 10سال تجربه در حوزه فناوری اطلاعات آماده خدمت رسانی به مشتریان خود می باشیم.